Giáo dục STEM: Khơi dậy đam mê sáng tạo, nghiên cứu khoa học

Những năm qua, phong trào nghiên cứu khoa học và áp dụng STEM trong giáo dục đang ngày càng thu hút đông đảo học sinh và giáo viên tham gia. Thông qua những hoạt động này nhằm khích lệ khả năng sáng tạo và vận dụng kiến thức vào thực tiễn cuộc sống của học sinh.

 Đưa STEM vào trường học

Xu hướng giáo dục STEM cho học sinh được ngành giáo dục và đào tạo (GD&ĐT) chú trọng triển khai trong những năm gần đây. Giáo dục STEM không chỉ dừng lại ở học sinh trung học mà đã mở rộng ra đến các bậc học.

Để giáo viên và học sinh có thêm cơ hội tiếp cận khoa học công nghệ, khơi dậy đam mê nghiên cứu, ứng dụng kiến thức vào thực tế, Bình Dương tiếp tục đẩy mạnh giáo dục STEM trong trường học theo nhiều hình thức. Trong năm học 2024- 2025, thực hiện chỉ đạo của Sở GD&ĐT, các địa phương đã lần lượt tổ chức ngày hội STEM cho học sinh các cấp.

Tại các ngày hội STEM, học sinh được trải nghiệm tự làm đồ dùng sáng tạo. Đây cũng là dịp để học sinh có cơ hội tiếp cận với những thí nghiệm vật lý kỳ thú, lập trình robot, sáng tạo sản phẩm công nghệ và thực hiện các dự án có tính ứng dụng. Những hoạt động này không chỉ khơi dậy niềm đam mê với khoa học mà còn giúp các em rèn luyện kỹ năng làm việc nhóm, tư duy phản biện và kỹ năng thuyết trình trước đám đông...

Bên cạnh đó, các đại biểu, giáo viên và học sinh còn được một số đơn vị, các doanh nghiệp hoạt động trong lĩnh vực khoa học - công nghệ giới thiệu, cung cấp giải pháp dịch vụ trong chuyển đổi số của giáo dục. Dịp này, các trường đại học, cao đẳng trên địa bàn tỉnh giới thiệu các sản phẩm, mô hình, sản phẩm Robocon, sản phẩm STEM/STEAM Robotics và nội dung có liên quan như: Chuyển đổi số, AI, Robocon, sáng tạo khoa học, sản phẩm giáo dục thông minh...

Theo ông Nguyễn Tấn Anh, Trưởng phòng GD&ĐT huyện Bắc Tân Uyên, Phòng GD&ĐT huyện Bắc Tân Uyên đã tổ chức ngày hội chuyển đổi số - giáo dục STEM năm học 2024-2025 trong đầu năm 2025. Ngày hội là dịp để giáo viên, học sinh các trường giao lưu, chia sẻ những kinh nghiệm và sáng kiến trong việc ứng dụng công nghệ thông tin và STEM vào quản lý, giảng dạy và học tập. Đây cũng là cơ hội để các em học sinh được trải nghiệm và thể hiện sự sáng tạo của mình qua các sản phẩm, dự án, từ đó khơi dậy niềm đam mê học hỏi và khám phá khoa học trong học sinh, góp phần nâng cao chất lượng giáo dục toàn diện trên địa bàn huyện nói riêng và tỉnh Bình Dương nói chung.

Để tiếp tục phát huy hiệu quả của giáo dục STEM và từng bước đưa STEM vào trường học, Sở GD&ĐT đang tích cực hợp tác với các trường đại học, doanh nghiệp và tổ chức giáo dục để mở rộng quy mô và nâng cao chất lượng các ngày hội STEM; đồng thời lồng ghép STEM vào chương trình giảng dạy chính khóa.

Bệ phóng cho tài năng trẻ

Song song với việc từng bước đưa STEM vào giảng dạy, Sở GD&ĐT Bình Dương còn tổ chức cuộc thi Khoa học Kỹ thuật (KHKT) các cấp nhằm tạo sân chơi cho các em học sinh thể hiện ý tưởng sáng tạo và ứng dụng khoa học vào đời sống. Các cuộc thi KHKT cũng là một trong những động lực quan trọng giúp học sinh phát triển đam mê nghiên cứu. Từ sân chơi này, Bình Dương đã có nhiều đề tài đã đạt giải cao tại các cuộc thi cấp tỉnh, cấp quốc gia và quốc tế.

Ông Nguyễn Văn Phong, Phó Giám đốc Sở GD&ĐT cho biết, cuộc thi KHKT dành cho học sinh trung học là một trong những sự kiện lớn, quan trọng của ngành GD&ĐT nhằm tìm kiếm những em đam mê khoa học. Đây là cơ hội để các em học sinh thể hiện đam mê sáng tạo, khám phá tri thức và góp phần vào sự phát triển của KHKT trên địa bàn tỉnh Bình Dương.

Qua mỗi cuộc thi, các sản phẩm được chuẩn bị kỹ, một số sản phẩm được thực hiện khá công phu và tâm huyết, cho thấy niềm đam mê sáng tạo, hứng thú về khoa học công nghệ, gắn kiến thức với thực tiễn của các em học sinh.

Cuộc thi là sân chơi trí tuệ bổ ích, được các nhà trường quan tâm, thu hút đông đảo học sinh tham gia. Em Nguyễn Tấn Phát, học sinh trường THPT Dầu Tiếng, chia sẻ: “Lần đầu tiên tham gia cuộc thi KHKT cấp tỉnh, em thấy đây thực sự là một sân chơi bổ ích cho chúng em có cơ hội biến những dự án của mình từ trên lý thuyết thành hiện thực, biết vận dụng kiến thức đã học vào giải quyết vấn đề thực tiễn trong cuộc sống. Qua đó giúp các em hứng thú hơn trong học tập. Đây không chỉ là những sân chơi trí tuệ mà còn là bước đệm để chúng em hiện thực hóa ước mơ, là động lực để các em tham gia nghiên cứu, sáng tạo, góp phần phát triển khoa học - công nghệ, xây dựng quê hương”.

Việc khơi dậy và nuôi dưỡng đam mê sáng tạo khoa học cho học sinh không chỉ giúp các em phát triển tư duy mà còn đóng góp vào sự phát triển của đất nước trong tương lai. Việc đầu tư vào giáo dục STEM không chỉ giúp Bình Dương đào tạo nên những thế hệ học sinh tài năng mà còn góp phần xây dựng một lực lượng lao động chất lượng cao, sẵn sàng đáp ứng nhu cầu phát triển công nghiệp và công nghệ trong tương lai. Với những bước đi vững chắc, Bình Dương đang dần khẳng định vị thế là một trong những địa phương đi đầu trong giáo dục sáng tạo và đổi mới.

 HỒNG PHƯƠNG